Ideas are also weapons...

random selection of articles by Sokol Shameti

Sokol Shameti is just another guy. He's been around bothering with his writings since 1996. He spends most of the time
thinking, writing and aging. If you have nothing better to do, you can dig for other articles by him in the archives of few Albanian and foreign papers, such as "Gazeta Shqiptare" daily newspaper (1996-1998), "Courier International" weekly magazine (1999-2000), "Klan" weekly magazine (1998-2007), "Korrieri" daily newspaper (2007-2009) and "Shqip" daily newspaper (since 2009).

Wednesday, November 5, 2008

Dilema kuqezi

nga Sokol Shameti

Data 19 qershor 2007. Santa Klausi po bën gjumin e drekës, ndërsa në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara përfaqësuesi rus sqaron se Moska kurrë nuk do të njohë një shtet të quajtur Kosovë. Më në fund, ai do të bindet të abstenojë një paketë të Marti Ahtisarit e cila suspendon sovranitetin serb mbi Kosovën. Një orë më vonë, në qendër të Prishtinës 1 milion njerëz janë grumbulluar për të pritur atë që ndoshta tetë vjet më parë as që e kishin çuar ndër mend. Shpalljen e pavarësisë së Kosovës. Presidenti vendas, kryeministri, qeveria, përfaqësuesit e të gjitha partive dalin në një ballkon të improvizuar. Skenat zhvillohen pothuajse ashtu siç do të kishin ndodhur nëse filmi "Nëntori i Dytë" do të zhvillohej në shekullin e XXI-te. Hidhen fishekzjarrë. Hapen shampanja. Populli brohoret. Luhet muzikë bashkëkohore. Nënshkruhet akti i Pavarësisë që më vonë do të dërgohet në muze. Por, papritur, festa mbetet në mes. Kremtorët-si çdo shqiptar i vërtetë kur i hyn çështjeve të organizimit të ceremonive-po hasin probleme me aktin më simbolik të një shpalljeje pavarësie. Ngritjen e flamurit. Ç’flamur të vendosim në shtizën që pret tek ballkoni, ndërkohë që Pandeli Majko është nisur me 'trimat e tij' nga Tirana për në Prishtinë siç rendte Isa Boletini dikur për në Vlorë, i etur për të puthur atllasin e qëndisur nga Marigoja. Në Prishtinën e 2007-ës asnjë vashë nuk quhet Marigo, dhe si pasojë, asnjë flamur tjetër veç atij të vjetrit, të dashurit, të qëndisurit nga Marigoja vlonjate e 1912-ës nuk gjendet kurrkund.

***

Të gjesh një flamur për Kosovën, është sot për shumë njerëz një diskutim i fortë etik panshqiptar. Kur shteti i dytë shqiptar në botë të marrë çertifikatën e lindjes, moralisht do të marrë fund edhe ekskluziviteti i Republikës së Shqipërisë si përfaqësuese e interesave kombëtare shqiptare dhe manifestimeve të saj të ilustruara nga tërë garderoba e patriotizmës në shekuj, nga përkrenarja e Skënderbeut, e gjer tek të mbathurat e Luan Krasniqit. Duke qenë se flamuri zyrtar i kësaj njësie shtetërore është flamuri kombëtar i një populli që i kalon kufijtë administrativë të kësaj njësie, askush nuk mund t’ia mohojë paskëtaj Kosovës, një entiteti të ri që ka ndoshta po aq të drejta mbi simbolet kombëtare, sa edhe Shqipëria, që të kërkojë pronësinë e kësaj simbolike. Si rezultat, ose Republika e Shqipërisë dhe ajo e Kosovës me marrëveshje do të vendosnin që të shpallnin si flamuj të tyret disa derivate të flamurit unik kombëtar. Ose Tirana zyrtare, as që do e bënte qejfin qeder, duke i lënë ata në Prishtinë të bëjnë shpikje surreale dhe t’i largohen edhe më tej identitetit shqiptar duke ecur nëpër një shteg të rrezikshëm ku i kanë drejtuar prej 1913-ës e deri më 1999-en. Ka edhe një mundësi tjetër hipotetike, dhe ajo është që çështja se i kujt është më shumë flamuri kuqezi të shndërrohej në mollën e parë të sherrit mes dy vendeve. Të tri skenarët janë kush më shumë, e kush më pak, të mundshëm, por problemi i përcaktimit të simboleve shtetërore të Kosovës, mbetet ende i hapur, ndonëse në Prishtinë thuhet se grupe akademikësh po punojnë me intensitet të lartë për t’i dhënë përgjigje kësaj pikëpyetjeje. Nën ethe duket se janë edhe patriotët kibernetikë të gjeneratës së tretë amerikane, apo të asaj të parës britanike. Disa oferta flamujsh të përpunuara në programet power point apo paint, po qarkullojnë online si për të provuar se kur vonojnë zgjidhjet zyrtare, gëlojnë ato humoristiket. Në një fushë të kuqe, shquhet kryqi i Saint George-t të Anglisë, por tashmë i zi, i ndërthurur me iksin kelt të skocezëve, simbole të cilat në kushte dhe sfonde të ndryshme, do të formonin thjesht flamurin e Mbretërisë së Bashkuar të Britanisë së Madhe. Por jo. Ky mund të jetë edhe flamuri i ri i Kosovës, Shqipërisë së re Veriore. Sigurisht, nëse ajo do të ishte një shtet virtual.

***

Dilema e madhe e zgjedhjes së një flamuri për shtetin e ri të Kosovës, nuk është thjesht një problem marketingu për përcaktimin e një trade mark-u me të cilin tërësia e vlerave të këtij shteti do të reklamohet para botës. Zgjedhja e një flamuri për Kosovën, është njëkohësisht edhe finalja e dukshme e luftës së gjatë të një gjymtyre tepër vitale të kombit shqiptar për të konfirmuar përkatësinë e vet etnike pas një shekulli diskutimesh ekzistenciale. Të një lufte që shpesh përkufizohet si lufta për pavarësinë e Kosovës. Por që në të vërtetë ka qenë më shumë se gjithçka, luftë për shqiptaritet të Kosovës. Të një lufte që nisi si një reagim shpjegueshmërisht i dhunshëm dhe emocional ndaj devijimit të zhvillimit natyror të kësaj gjymtyre si pjesë e një trungu me identitet të caktuar. Por që po përfundon si një eksperiment i ftohtë biologjik ku kavies i hiqen një nga një e pa u ndier resurset jetike, duke e dërguar në limitet e mbijetesës, por duke mos e lënë njëkohësisht as të vdesë si pasojë e këtyre kushteve të pajetueshme. Dhe ja sesi kësisoj arritja e qëllimit të saj: mbijetesa, shndërrohet në një rezultat më e pakta pa shije, për të mos thënë: i padëshirueshëm. Pas përplasjeve të përgjakshme të 10 shkurtit në Prishtinë mes "Vetëvendosjes" dhe UNMIK-ut, trupat e Arben Xheladinit dhe Mon Balajt, të vrarë nga policia ndërkombëtare, u dërguan nën dhe të mbuluar me flamurin kombëtar, që përdoret sot si flamur zyrtar i RSH. Do të ishte e pakonceptueshme që dy dëshmorët më të rinj të përpjekjes 100 vjeçare për shqiptaritet të Kosovës, të ishin mbuluar me ndonjë flamur të përpunuar në ndonjë seli partie, apo më keq akoma, në internet. Por flamuri i diktuar i Kosovës, pritet të jetë, fatkeqësisht, një produkt tërësisht laboratorik me të cilin s’do të kishte dëshmor të atjeshëm që do të pranonte ta mbulonin pas vdekjes. Do të jetë, ndoshta, ndër flamujt e parë në Europën e vjetër që krijohet në kushte akademiko-administrative, dhe që nuk lind a trashëgohet përmes procesit të errët të simbiozës mes mistikës dhe traditës. Të asaj simbioze të cilën u mundua pa sukses ta fabrikojë ish-poeti dhe ish-presidenti i ndjerë, Ibrahim Rugova me kreatyrën e vet heraldike: një përzierje dehëse ngjyrash, shkronjash dhe simbolesh që bash për shkak të kësaj dendësie hasi në qëndresën e thjeshtë të refuzimit nga ana e shumicës së shqiptarëve të Kosovës, që prej njëqind vjetësh lindnin (por më shumë vdisnin) në emër të pikërisht atij flamuri që Rugova u mundua t’i shmangej. Kam takuar në Kosovë shumë njerëz që kur u përmendja flamurin e Dardanisë, siç u quajt flamuri i Rugovës, më tregonin mua sa afër qëndronte përpjekja e ish-presidentit për të servirur para mendjeve të shqiptarëve të atjeshëm idenë e identitetit të ndarë shqiptar-kosovar, me përpjekjen e vjetër jugosllave për të bërë të njëjtën gjë. Ata më kujtonin flamurin e krahinës autonome socialiste të Kosovës nën Jugosllavi, i cili ndonëse një shpikje serbe, ishte thjesht një retushim i vogël i flamurit të RPSSH-së armike. Flamuri i Rugovës ngjante aq larg edhe prej kësaj sajese antishqiptare, saqë shumë njerëz atje nervozoheshin nga kjo distancë që ndoshta burri nga Velania e shihte si mjetin e vetëm për t’i mbushur mendjen ndërkombëtarëve se irredentizmi i tij s’ishte nacionalist, se pavarësia që ai kërkonte s’forconte elementin shqiptar në dëm të atij serb, dhe se Kosova e tij nuk aspironte t’i atashohej Shqipërisë as përmes simbolikës. Një rrugë kjo, tërësisht e gabuar, sidomos po të mbahet parasysh reagimi i fortë që pasoi nga qytetarët, kur me rastin e 28 nëntorit të fundit që Rugova ishte gjallë, flamujt dardanë që stolisnin shtyllat e Prishtinës, u dogjën publikisht duke u zëvendësuar nga ata të Shqipërisë. Një flamur, ky i fundit, i cili përdoret sot gjerësisht në institucionet e Kosovës, në sallat e konferencave për shtyp, e deri nëpër ballkonet e qytetarëve të thjeshtë atje. Të gjesh një flamur tjetër për Kosovën e rikthyer në shqiptaritet, ka për të qenë me të vërtetë një sfidë.

Botuar ne "Fletore Shqiptare", SHBA, 2007

No comments:

Post a Comment