Kjo është një kohë pa heronj të gjallë. Dhe kjo, për arsye jo tërësisht subjektive. Sidoqoftë, ia vlen të radhisim pak statistikë: narrativa heroike nis përherë me Shqipërinë e Skënderbeut dhe qëndresës anti-okupatore. Dy hapa larg – Shqipëria e kryengritjeve dhe e burrave të vrerët me balle të gjera dhe mjekra të dendura, me papijonë rilindas dhe revolverë atentatorësh. Nëse për heroizmin prodhim kastriotas ka ende disa dyshime, për këta, të rilindjes, të dhënat janë të bollshme. Disponohen emra, mbiemra, fotografi, së fundi edhe emaila dhe adresa mitologjike interneti tip www.floknajetrimash.org, ose www.dykrismaneparis.net. Me një llaf, gjithçka që i domosduhet historisë qoftë konvencionale apo postmoderniste. Dhe prapëseprapë, historia s’mbaron kaq shpejt. Pas derës përgjon sakaq Shqipëria e iluzioneve të humbura me rezistencë antifashiste. Ajo me ndërtim rendesh të reja shoqërore që rënduan mbi lodhjen e shpatullave të heronjve të punës. Kjo ishte njëkohësisht edhe Shqipëria e disidencës së marrë me shpulla politike dhe e “heronjve” të heshtur. Heronjve të inteligjencës të vënë në shërbim të regjimit me bindjen se ky ishte një shërbim ndaj atdheut. Vijon Shqipëria e heronjve në formë pishtarësh të demokracisë. Zjarre të djegur në ngadalësinë intime dhe kritike të anonimatit. Për të mbërritur ashtu si në fund të edicioneve të lajmeve në një zonë të lehtë por po aq interesante si rubrika sportive, ku ka zënë pritë Shqipëria futbollistike e 2 me 1-shave kuqezi kundër Partizanit tepër serb të Beogradit dhe kampiones tmerrësisht greke të Europës. Tekefundit kjo është Shqipëria që ofron shumë për t’u mbajtur mend dhe krenuar me të.
Vitrina heroike është e kompletuar dhe asgjë nuk mungon në të për një komb që planifikon pavdekësinë duke e ndjellë atë me gjithçka, nga himni kombëtar deri tek humori urban. Industria heroike do të duhej ta mbaronte në këtë pikë misionin e vet. Atë të krijimit të infrastrukturës dhe furnizimit të lëndës së parë. Por mjerisht, heroizmit, ashtu si edhe programeve të kompjuterëve, i duhet të updat-ohet.
Skënderbe i padëshirueshëm
Qeveria polake publikoi javët e fundit një listë të përbërë nga personalitete historike vendase dhe të huaja të cilat do të duhej të zbriteshin nga piedestali i lavdisë së fituar me dhunë, diktat, vrasje dhe padrejtësi për t‘u skeduar në who’s who‘s-in e njerëzve për t’u evituar nga polaku i racës. Mes një dyzine aparatçikësh vendas ish-komunistë, në listë spikasnin edhe figura të huaja si për shembull Ernesto Che Guevara. Shpallja non grata e Che Guevarës në Poloni ndonëse pas vdekjes, është një shenjë e dukshme e asaj që po ndodh në botën e sotme ku heronjtë dhe modelet shpirtërore marketohen ose censurohen si të ishin produkte industriale. Në ekranin e reklamës së përnatshme thërritet me të njëjtën forcë decibelësh si “Always Coca Cola“ ashtu edhe “Duhani shkakton kancer“ ose “Ndal drogës“.
Ndonëse pa lista dhe formalizim, Shqipëria është një tjetër rast kuptimplotë sesi vetëm idealizmi i shitur me manual, të drejta përdorimi dhe kod personal mund të funksionojë ndërkohë që programet pirate ndalohen me ligjin që në Poloni është zyrtar e në Shqipëri siç ndodh përherë me ligjet morale, ekzekutimi është kanunor. Përndjekja shumëvjeçare e bronxit të monumenteve është vetëm pjesa e dukshme. Listës i shtohet gjuha letrare e nxjerrë në gjyq të përditshëm politik dhe e braktisur qëllimisht nën vrullin shkatërrimtar të injorancës. Pason demonizimi absurd dhe mendjelehtë i vlerave civile nën perceptimin idiotik se ishte komunizmi (???) ai që i prezantoi për herë të parë këto vlera në Shqipëri. Solidariteti midis të njëjtëve, nderimi për punën dhe heroin e saj të djersitur, ndjenja e përgjegjësisë për produktin publik të krijuar nga mundimi i përbashkët I kombit, kërkesa e llogarisë ndaj kastave administruese. Sistemi ka arritur në atë pikë që jo vetëm toleron, por tashmë edhe i inkurajon dhe legalizon epshet animale për të dehumanizuar dhe de-komunizuar bashkësinë kombëtare në Shqipëri. Dëshira pasionale për të fshirë ç’do gjurmë të aktivitetit human të prodhuar në Shqipërinë e periudhës nga viti 1944 deri më 1990 ngjan me tundimin e adoleshentit për të eleminuar me dhunë puçrrat identifikuese dhe të domosdoshme të fytyrës qoftë edhe nën koston e stigmimit të përjetshëm. Ç’instalimi i Vojo Kushëve, heronjve të Vigut, e deri Skënderbenjve nga piedestalet e lavdisë, teknikisht është një listë polake e ekzekutuar sipas mënyrës origjinale shqiptare. Eshtë komanda e çmontimit të programit kompjuterik që pësoi kolaps. Dëshmorët e markës komuniste mund të kenë vdekur vërtet pa ditur ç’regjim nepotik dhe pseudo-social po sponsorizonin me “rroftë parti”-në e tyre finale dhe idealiste, por 50 vite përvetësim dhe grabitje e sakrificës së tyre për ta shndërruar në kopertinën mashtruese të një diktature absurde janë një justifikim shumë i mirë për t‘i shitur edhe ata si vegla të tepërta të një mekanizmi që dështoi. Hipermitizimi i Skënderbeut gjatë së njëjtës periudhë, vuan nga e njëjta simptomë që e bën heroin vitet e fundit kaq vulnerabël ndaj përfshirjes në “death list“-at e pogromeve morale.
(Gazeta "Shqip", 10 maj 2009)
No comments:
Post a Comment